Қандай да бір жаратылыстық нәрселердің және жан егелерінің тағдырының олардың заманаға, табиғат өзгерістеріне қарай бейімделуінің ішкі сыры адамзаттың жер бетіндегі өмірі мен жандық, жындық қуаттық сапасымен тікелей қатысты болатынын әзірге адамзаттың бүгінгі замандық меңгерген білімімен анықтау мүмкіндігі жете қойған да жоқ. Сондықтан әлемде жүріп жатқан түрлі оқиғаларға, апаттарға сол сияқты қазақ еліндегі соңғы 4-5 жыл ішіндегі бұрын сирек кездесетін табиғи және адамдардың да тағдырына тікелей әсері бар рухани сынақтардың, апаттардың неліктен туындап жатқанына да мән берген қазақтың зиялы қауымынан да ел билеушілерін де кездестіре алмайсың.

Мұндай тосын құбылыстардың сырын анықтауда және адамзатқа келетін қайғы-қасіреттерін жеңілдетуге оған қарсы тұра білуде, дін амалдарын түсіргенін бүгінгі таңдағы дін білімінің жағдайында мұндай құдайлық уахи ескертулерді түсіну үшін де біздің масһабтың дін білімі де жеткіліксіз болғандығы іс жүзінде дәлелденгенімен, бірақ бұндай білімнің, өмір тәжірибесінің қазақ дәстүрінде болғанын және оның ашық белгілері түсіп жатқанымен де бұған керісінше қарсы болған қазақ елінің зиялы білімді қауымы мен ел билігінің надандығының себебінен ашық хикметтерді мүлде аңғармай, өзге елдердей тозақтық болуға, қырылып-жойылуға қарай қарыштап бара жатқан елдердің қатарына жатпаймыз. Себебі төменгі тап өкілдерінің бұқара халықтың аз да болса ата дәстүрін жоғалтпай және құдай ісін ажырата білуінің арқасында, қазақ дәстүрінің осыдан 17 жыл бұрын Ақ ұл аталған иманы жолдас болғай Қыдырәлі Тарыбайұлының бастаумен ата жолы Ақ жолдың арқасында қазақ халқының көптеген текті азаматтарының санасы ашылып, рухани тұрғыда жетістіктерге жетіп, арамыздағы текті азамат, азаматшалардың ықпалымен аз да болса бұл қозғалыс рухани тұрғыда өз жұмысын тоқтатпай алға қарай жылжып келе жатқанымен, қазақ елінде өзге елдерге қарағанда Құдайлық өмірдің үкімі де орындалып жатқаны да сөзсіз. Осы тұрғыда Құдай патшалығының әрекетіне байланысты талай отбасыларға берекет пен тыныштық орнап жатса және олардың қатарының күн санап артып келе жатумен де жалпы тұтастай қазақ жұрты құдайдың ерекше бақылауында тұрған ел екенімізді де білген жөн. Осындай жағдайға да байланысты қара күштердің, шайтандық қылықтардың да еселеп артуы болып, оған құдай тарапынан күнде жауап беріліп жатқанымен мұны жоғарғы тап өкілдері және масһаб, муфтият атты дін топтарының да қарсылығымен құранды, құдай уахиын, ашық ескертулерін мүлде теріске алып керісінше құдайға қарсылық әрекеттерін онан сайын үдете түсуде. Мұндай надандық қарсылықтарымен жалпы дінді де, қазақтың бұл дәстүрлі ата жолын да әлсірете алмайтынын да аңғарар емес.
Нақты мысалдарға келсек; Алдыңғы тақырыптарда ескерткендей Ел басымыздың және дін істері басқармасының бас сарапшысының; «мемлекет билігі діннен бөлек» деген құдайға ашық қарсылықпен жалған пәтуларына Маңғыстау өлкесінде 13 жолаушы поездың тіркемелері мен Қарағанды маңында 8 жүк темір жол тіркемелерінің құлауымен адам шығынысыз ескертудің сырына уахилық белгісіне назар салсақ; 8-саны- Даналық, сегіз аяқ, жындылық, жүктерден бас тарту болып құдайдың уахи белгісін берсе; Жалпы темір жолмен берілген бұл белгіні уахиды аятқа айналдырсақ; «Толып жатқан мал ысырап еттім» дейді?(6) Оны біреу көрмеді дей деп ойлай ма?(7) Оған екі көз жаратпадық па?(8) Әрі бір тіл, екі ерін?(9) Оған екі жол көрсетпедік пе? Сонда ол, кедергіні асуға тырыспады(11)» (90-11) Қазақты екі күні бірі жанмен бірі рухымен байланысты болып оған осындай 8;13 сандарымен ашық белгі түскенімен және наурыз, сәуір айында болған су апаттары мен адамдардың шығыны мен олардың сандық белгілерінің де мәні барын, мұны ойшылдығы жетілген зиялы қауымның дабыл қағып ел билікті, халықты иманға, арға шақырғаны болған жоқ және ешқандай ақпараттық мекемелерде дін ісі мен муфтияттық басшылары да мән беріп сөз де қозғаған да жоқ. Бұл бір құдайдың еркі, ескертуі емес, табиғаттың өзін-өзі осылай басқаруы, заманға қарай болатын кездейсоқ құбылыстар деген надандық, дінсіздік білімнен аса алған жоқпыз. Және Шымкенттегі ұшақ апатына да мұндай құдайдың ескертуіне де иман тұрғысында баға беріп, халықты сабырға шақыруға және келешекте мұндай жағдайдың қайталанбауына тәубеге келу деген ой да қозғалмай, бұған тікелей адам кінәлі деп халықты нандыру мақсатында шырылдатып жазықсыз бір пендені 6 жылға абақтыға кесуге байланысты, Раббымыз бұған қатты дауылмен талай ғимараттардың шатырын жұлып алып; «саналарың жабылып, бастарыңды, ақылдарыңды жоғалттыңдар» деген уахи белгімен миллиардтаған шығынға тап болдық. Және бұған да енді ел билік табиғаттың тосын мінезіне де мән беруден қалғаны, ел билеушілердің ойшылдығы түгіл, ақылдарының да мұндай ашық белгілерге баға беруге жетпегені олардың өз әрекеттерін онан әрі қарай жалғастырумен, мұндай жағдайда іс басында жүргендердің енді өз бастарына, жан ұяларына бұқара халықтың да талай апаттармен, азаптармен шығындануына тура келетін, талай жүздеген адамдардың құрбандығымен көрінісін беретін қияметтік уақиғаны мүлде ушықтырып алғанымыз да хақ. Әрине шаруашылықты басқару елдің әлеуметтік жағдайын жақсартуда деген ел басымыздың бастауымен жасалып жатқан игі шараларды жоққа шығаруға және мұны өз дәрежесінде бағаламауға да қақымыз да жоқ.
Бірақ осы тұрғыда ел ішінен тағы жік шығып, шайтанның жамағаттарына айналған қазақтың ары, намысы дүниемен қорғалатындай кедейліктің, жалқаулықтың, өнерсіздіктің, білімсіздіктің, құдайға жақындай алмаудан, күнәден т.б. түрлі осындай жағдайларға себеп болатын тағдырдың ісі емес, керісінше ел билеушілердің зұлымдығы түрінде көрсетуге тырысып елдің бірлігіне, ағайын арасына от салған топтардың да өз ұлтымыздың ішінен, өз арамыздан шығып жатқаны да растық. Және өзге елдермен бірігіп ортақ шаруашылық істерін, ғылым-білімді меңгеруден бәскелес болудан бас тартуға, ондай шаруашылық әдістерін, білімін меңгере алмайтын біздердей қабілетсіз, мәңгүрт қазақ ұлты жоғалады, біз олардай өнерлі бола алмаймыз, сондықтан мұндай жағдайда іргемізді аулақ салып, өзімізше жабық мемлекет құруымыз керек деген құдайдың бірлігінен, әлемге түсіріп жатқан үкіміне жалпы қазақ дәстүріне де қарсы намыссыздық, жігерсіздік танытып, тек тұтынуға, құдайлық несібені шексіз пайдалануға ғана мақсат қойған жатып ішер жалқаулық әрекеттердің бой көтеріп және елді бұрынғы өткен замандарда болған уақиғалардың, зұлымдықтардың қайталануымен қорқытып; ұлт араздыққа, құдайсыздыққа, жындылыққа шақырып жүргендердің басым бөлігі зиялы қауым өкілдері мен ақсақал жасына жеткендердің болуынан да мүлде қазақ ұлтының дәстүрінің аяқ асты болғанын да құдайға, жаратушы иемізге, жазған тағдырына деген ашық қарсылықты да көрсетеді. Мұндай жағдайда пайда болатын жалған тажалдық нанымдардың, яғни күнәлі болған адамзатты, елді құдай жазалаушы емес және олар еш жазықсыз құдай алдында ақталғандар қиындық, қайғы, жапа шегуге, тағдырын тазартуға болмайды және елдің жер бетінің тағдырын кімге қай елге қандай сынақ жіберуін құдайдың өзі емес, керісінше ел билеушілер «тәңір» болып қазына байлығынан үлес беру арқылы ел тағдырын да, адамзат тағдырын да өзгерте алады, заманды да қолдан жасайды деген ұғымды, дінге, құдайына ашық қарсылықты халықтың санасына сіңіруге жан таласуда. Мұның арты өзге елдердің қателіктерін, ойсыз білімге жүгінген арсыздықтарын ұлт ішінде ағайындардың жауласуымен арты құдайдың қаһарына ұшыраған Украина елінің жағдайына әкелудің мақсаты ғана тұрғаны даусыз. Бірақ қазақ елінің орта топтағы жастардың, бұқара халықтың бұндай арандатуға әлсіз де болса қарсы болып жатқаны ғана қуантады. Демек қазақ халқы арын, ұлттық намыстылығын мүлде жоғалтқан жоқ, осы тұрғыда жастарды тәрбиелеу арқылы болашақ арды, намысты, сөзді түсіне алатын ойшыл зиялы қауым мен ел билеушілерді қалыптастыруға мүмкіндікті құдай қазақ жұртына ашып қойғаны да даусыз.
Ата жолының, қазақтың дәстүрлі дінінің, Ясауи ілімінің масһабтық және түрлі топтарға бөлінген діншілердің берген пәтуасынан және адамдық құндылықты меңгерудегі маңызы қандай діннен де биік тұрғанын менің осы уақытқа дейінгі жазған 10-нан аса кітаптармен толық болмаса да негізгі бүгінгі уақыттың дәрежесіне сай білімін тарқатып шыққаным да сөзсіз. Және есті адамға түсінікті болатындай былтырғы жылдан бастап алдағы тұрған елге төнген рухани сынақтарды алдын-ала хабарын беріп, оның 80 пайызының нақты орындалып жатқанына да халық куә. Бұдан енді қалған 20 пайызы яғни құдайдың қалағаны орындалмайды деген ұғым емес, керісінше оның уақытын құдай өзі ғана біледі және ол ел биліктің, зиялы қауымның рухани тазалыққа, құдай уахиына құлақ асып, амал қылуымен де тікелей байланысы бар екені де хақ. Қазіргі кезеңнің өзінде еліміздің мұндай сынақтардан қаншама миллиардтаған шығынға ұшырауымен және адамдардың соғыс жүріп жатқан елдей қаза болуына әкеліп соқтырған жағдайларды жеңілдетуге және кейбір алдын-ала ескертілген сынақтарды болдырмауға да бұқара халықтың, ел биліктің еркінде екенін қанша аруақтар тарапынан ескерткенімен, оған әзірге құлақ асып жатқан ешқандай зиялы қауым мен іс басындағылардың байқалмайтыны да ақиқат. Енді мұндай жағдайдың әлі 6 жылға созылып, осы күнгі құдайға ашық қарсылық жасап жатқан мейлі қандай да бір еліміздің тұрғыны ұлтшыл «оппозиция» өкілі, масһабтық дінші, ата жолдық теріс қылықты пиғылды аққу, сұңқарлар болсын жан ұяларына, ағайындарына, өз бастарына міндетті түрде қайғы-қасіреттің келетінін де білген жөн. Сондықтан да бұл жазбалардың түбінде тарихи оқиғалардың сипаттары болып, болашақ ұрпақтарымыздың талқылауы да, біздерге баға беруі де сөзсіз. Мұндай жағдайда өз қатесін түсініп, түзете білудің өзі үлкен ерлік болып тарихымызда осы кезеңдегі ел билеуші, зиялы қауымның бәрін болмаса да арасында текті, көкжиекті көріп өскендердің әлде де болса өз қауымын, жеті ата аруақтарын тазарту арқылы болашақ ұрпақтарының тектік ағашының кесіліп, мүлде тоз-тоз болып жойылмауына, керісінше ақталып құтқаруына да мүмкіндігі бар екенін, соған байланысты ілімсіз білімге байланған ақылдарын еркіндікке шығарып, ата дәстүрімен амал қылуға келсе деген ниетімізді баяндай кетсек.
Қазіргі бүгінгі таңда негізгі ел биліктің, зиялы қауымның болшақ тарихымызда халықтың айыптауы мен қарғысына қалмас үшін міндетті түрде жуық арада тез өзгертуге, түзетуге болатын рухани қателіктер;
1. Ата жолының дәстүрлі дінінің сопылық негізде қалануымен, қазақтың рухани зейнеті және жан зейнеті болған екі күннің масһабтық шариғат дін ісімен атқаруы ақталуы мүмкін емес болғандықтан ата жолын соттаған заңның күшін жою керек. Сонымен бірге қазақ дәстүрлі дінінің еліміздің руханиятының ар білімінің негізі екені мойындалып және ата дәстүрі негізінде заман біліміне сай жетілдіріген жеті жарғы заңы ата заңымыздың негізі алғашқы қадам болу керек.
2. Қазіргі үш тұғырлы тіл деген науқанмен мектептің алғашқы сыныптарында 13 жасқа толмаған балаларды зорлап тіл үйретудің болашақта үлкен зұлымдыққа, мәңгүрттікке айналу қаупінен бұл заңды қайта қарау керек. Жас ұрпақтарға 13 жасқа дейін ана тілінен басқа тілді меңгеруге тиым салу керек.
3. Кәмелетке толмаған қыздарды жыныс ауруына қарсы егуді мүлде тиым салу керек. Мұндай егілген қыздардың алғашқы туған балалары рухани мүгедек болып туылуы да сөзсіз. Құдайдан келген уахи бойынша; бұл ауру емес науқасқа яғни аурудың жұқпалы ауыспалы түріне жататындықтан да, бұндай аурулардың себептерін ата жол жазбаларында берілген деректерді ғылыми тұрғыда тәжірибе зерттеулерден өткізіп қазақ елінің әлемдердің таба алмай жатқан түрлі індеттерінің болмысын білімдік тұрғыда анықтауға да мүмкіндігі бар. Сондықтан да бүгінгі таңда белгісіз болған мұндай індеттердің түбі білім, ғылымы және онымен күресу шараларының өзі қазақ дәстүрінде болғанын айқындалатын да уақыттың туатыны сөзсіз.
4. Барлық аурулар мен сырқаттардың, індеттердің себебі күнәдан, ардан аттап өмір сүруден пайда болатыны да хақ. Сондықтан да жалпы мектеп жасы ғана емес бүкіл қазақ елінің әйелдеріне еркек киімін киюге, шалбармен көшеде жүруге де тиым салу керек. Осындай жағдайда әйелдер ауруы, балалардың түсік тасталуы, іштен дертті туылуы 50 пайызға дейін бір-екі жылдың ішінде төмендеуі де хақ. Бұл талай жүз миллиондаған қаражаттарды үнемдеумен қоса ешқандай да баға жетпес халықтың денсаулығының артуымен, діннен бөлек болғанымен ел билікке де, халыққа да пайда келтіруіне құдай атынан құран ұстап ант беруге болады.
5.Қазіргі таңда ақыл сапасы жоғалып, білімге ғана негізделген ақылдылық құндылыққа айналып, ойшылдықтың құны түсуімен бүгінгі заманға сай бұрынғы ескіден келе жатқан ілімдердің амалдары ертегіге айналып, білімі анықталмай әлем халқы дағдарысқа түсуімен және түрлі діни «экстремистік» білімдердің халықтың санасын улап жатқанына байланысты, олармен шариғат дін ісі, масһаб ескі тәпсір білімі арқылы күрес жүргізу мүлде ақымақтық. Және осы тұрғыда мектеп жасындағы жастарға дінді таныту деген де оларды керісінше болашақ, діннің құпия сырларын іздеуге соңына түсіп, өзін танудан бас тартуына, Алла жолында шаһид болу деген «фанаттық» пиғылдар мен өзін-өзі құрбан қылуға немесе бүлікшілдікке, жын қара қуаттармен артық жүктелуге де апарып соқтырады. Сондықтан жастарға діннің сыртқы сипатын емес, керісінше өзін танытуды жаратылыстық тәндік біліммен қатар рухани тұрғыдағы жан, рух ғылымын меңгеруді үйрету керек. Өзін, жыныстық ерекшелігін, рухани қуаттық жағдайын, ата-анасын, ұлтын, елін, жерін, отанын танып барып дінді, сосын құдайды танудың білімін үйрету керек. Ол үшін қазақ әулиелерінің ойшылдығы мен Шәкәрім атамыздың халыққа ар білімін меңгеруді қалыптастыру керек деген жобасын алу керек.
Қазақта дәстүр тұрғысында ар ілімі бар да, бірақ оның ішкі сыры қандай жағдайда пайда, зиянын дәлелдеген ар білімі яғни ғылымы мүлде ескерілмей зерттелмей қалған. Мұндай ілімдерді зерттеу үшін де; Ғылым академиясы, Медицина акедемиясы және Философия акедемиясы болып үш тұғырдан, үш бұрышты кеңістіктен өзара сұқбатта болып ортасын дінмен толтыру керек. Сонда ғана дінді ғылымдық тұрғыда бағалап, зерттеп пайда-зиянын анықтап, барлық әлем діндері де осы тұрғыда бағаланса ғана қай діннің тура екенінде айқын болуымен «экстремизмге» түбегейлі тамырына балта шабуға да болады.
6. Қазіргі кездегі ел билеу жүйесіне сын да айтылып және рухани тұрғыда заң шығаруда да жіберіп жатқан қателіктері де жеткілікті. Сондықтан прокуратура, адвокатура, сот төре ағалары да осындай үшбұрыштан және өзара дін дәстүрі арқылы ортасын кеңеспен, алқамен толтыру керек. Барлық заңдар да, қылмыстық жазалар да дін тұрғысынан, ар тұрғысынан бағаланып, құдайлық уахиларға да, белгі ескертулерге сүйене отыра жазалану да керек.
7. Қазақ көп ұлтты мемлекет болғандықтан біз қазақ елі ғана емес қазақ халқы болып саналамыз. Осы тұрғыда ел басымыздың ұлттардың басын қосқан бірлестігі және қазақ ұлтының өкілеттігі мен көп санды орыс ұлтының өкілеттігі де осындай үш бұрышты одақта тұру керек. Және қазақ ата заңымен өзге ұлтқа белгілі бір тілдік ерікті беруде де пайыздық меже қойылу керек. Мысалы 30 пайыздан ұлттық саны төмендесе бұл құқығынан айырылатын да болу керек. Сол сияқты кез-келген ұлтта осындай межемен өзіне белгілі бір басымдылық алатын да болу керек. Сонда ғана ұлттар арасындағы тілдегі үстемдік немесе бір ұлттан бір ұлттың үстемдігі деген қайшылықтарға, өзара араздыққа дегенге де тосқауыл қойылады.
8. Үкімет билігі, парламент және президент билігі өздерінше бір үшбұрышты одақ болып ортасы –жаны дін руханияты, кеңесі, төр алқасы болу керек. Қандай бір заңның бұқара халықтың ата заңымызға дәстүрімізге қайшы болмайтыны осы әрбір үштіктердің ортасындағы арнаулы рухани халық өкілдерінен барлық қоғамдық ұжымдардан сайланған, тағайындалған сарапшылары, кеңесі болуы керек. Осындай жағдайда арнаулы дін ісі және мүфтият мекемесі деген мүлде болмайды. Және қандай да бір ел билігіне халықтың тікелей ықпал етуіне де, мұң-мұқтаждарының жетуіне, әрбір елді мекендердегі осындай орталықтарының өкілеттері арқылы жалғану мүмкіндігі де оңай болады. Бұл қызметшілердің бәрі осы 4 түрлі орталық кеңестің ішінде болуы керек. Ең жоғарғы рухани бақылаушы қадағалаушы; ғылым акедемиясы, медицина акедемиясы, философия акедемиясы болу керек. Бұл үшеуінсіз қандай да бір рухани талаптардың, заңдардың да бекімеуі және ғылымсыз, денсаулықсыз, ойшылдық пен сөз байлығынсыз ешқандайда дін топтарының да заң шығару, ел басқару мекемелерінің де өз бетінше қызмет етуі тиісті емес.
Осы төрт түрлі үшбұрышты енді текшенің білім сарайының үстіне орналастырсақ қазақ билік жүйесінің әлемдік маңызы да бар сипаты да пайда болады. Және бұл қазіргі заман еркіндік саясатына да лайық болар еді. Ал енді қазақ ойшылдығының ел басқарушыларының көріпкелдік, әулиелік қабілеттерін шыңдауға деген мектебінің негізі ата жолының ордалары арқылы бұл текшенің ортасын да қалыптастырып бұл және бұқара халықтың тұтастай рухани тұрғыда бір сарайда бір ой, арман мүддемен тіршілік істерін меңгеруге қазақтың аруақтық дәстүрімен; «Өлі риза болмай тірі баймас; Батаменен ел көгерер» деген қағидасымен ықпал ете алатыны да хақ. (жалғасы бар)
Ата жолы жазбалары мен ата дәстүрінің насихаты, кітаптары және құран теологиясы, Ясауи діни жолы мен қазақ әулие-әмбилер аманаттарымен танысқыңыз келсе мына сайтқа кіріп көріңіздер; http://btk.atazholy.local/