Қазіргі әлемдік жағдайдағы болып жатқан оқиғалардың және дағдарыстардың себебі де жер бетінің тұрғындарының әлемдік қуаттарға қосқан үлесінің, таза ақпараттың, жан өнімдерінің азайып, керісінше жақсыны алып, жаманды шығаратын тұтынушыға айналып алғандығынан десек қате емес. Және қандайда заманда болсын, ақ пен қараның үнемі өзара соғысы болып, бір тұтастық жүйеге айналуымен ақпараттық жіп болып, соңғы келетін ұрпақтарға жалғанып отырады да. Әлемдік ақпараттық қозғалыстың негізі 72 санды жындар әлемімен қатысты болып және үш түрлі; Ойлау, көру, есту қасиеттерінің ұлттық тілдермен бірлігінен нәсілдік тектің пайда болуымен ерекшеленеді де. Қандай ел болсын, ұлт, мемлекет болсын осы 72 түрлі ақпараттық қозғалысқа тәуелді түрде және 3 қасиеттен ақылдың, білімнің, белгілі бір жүйенің ерекшелігі пайда болса; 72:3=24 санды ақпараттық көзқарастық, қылық, қаракеттік қозғалысының жүйелері пайда болады. Олай болса адамзатты қалай бақытты қыламыз немесе қалай бақытты болу керек деген тұрғыда осындай санды көзқарастардың әлемде және бір мемлекеттің ішінде қалыптасуы да заңдылық. Ал өзара ұйымдасып өзара  білімдермен алмасып түсіністікке келгенде және ақылға негізделгенде өзара үнемі білім тұрғысында үнемі қайшылықпен пікірталаста болатын 3 түрлі топтық белгі пайда болады. Әлемдік тұрғыда да ел басқарудың, әлемде үстемдік құрудың саясаты да осындай үш түрлі көзқарастардың қайшылығынан, мемлекет ішінде де негізгі үш түрлі партияның өзара бәсекелестігінен бірлікке келумен немесе алауыздыққа түсіп, өзара қан төгумен жалғасып жатқаны да жиі кездеседі.

Мұндай жағдайда үнемі екі топтың көзқарастық білімділік тұрғысында ашық қарсылығымен бірін-бірі төмендетуге тырысумен негізінде үшінші топтың, күштің пайдасына шешіліп отыратыны да сөзсіз. Сонымен көруші мен естушілер өзара дауласқанда кімде ойдың әрекеті басым болса және сол үшінші болып үнемі жеңіске жетіп дегенін де орындатып отыратыны хақ. Сонымен ой дегеніміз білімнің үні болады. Қазірге таңда кімнің білімі зор деп танылса білікті аталып, жеке адам баласы болсын, мемлекет болсын ақпараттық тұрғыда үстемдік етуі қалыпты жағдай болғаны да сөзсіз. Бірақ олардың ойшылдығының қаншалықты таза екендігі және болашақтағы көретін пайда, зиян әрекеттерін біздер шамалаудың әрекетін білмейміз және мұндай жағдайда ата-бабаларымыз не істеді деген ойдың тәжірибесін де мүлде жоғалтып алдық. Сондықтан әлемде кім қандай бір дүние ісіне пайдалы білім келтірсе болғаны, соны зерттеп соңын тексермей-ақ сол қалпында өзіміздің тұрмысымызға, болмысымызға қарай өңдеп аламыз да өркениеттілікке үлгі қылып аламыз. Олай болса; қазақ елін қалай бақытты қыламыз деген 24 түрлі ақпараттық ағымның бір-бірімен жарысып, өздерінің  бақыттылыққа жетуге мақсатын, жобаларын орындату үшін де қаншама сөздер жазылып, топтар құрылып, партияларға бірігіп ел билеуге, мұны заңмен бекітуге өзара таластардың да туындап жатқанын да жоққа шығара алмаймыз. Көпшілігіміз жерден шыққан қазынаны өзіміздің еккен егініміз, қорадағы малымыздай көріп, тек ұлттың иелігіне дүниелік, тұрмыстық жағдайға жаратумен, өзара тең бөлумен кедейшілікті жоямыз да бақытты қоғам құрамыз десек; енді бірлеріміз атыңды ныспы (фамилия) қазақшалап, таңбаны өзгертіп,  орыстан іргеңді аулақ салып шекараны бекітсек, ешкіммен ештемені де  бөліспей өмір сүретін болсақ, бақытты қоғамға айналамыз дейді. Енді бірлері ел билік зұлым, солардың кесірінен рухани дамымай жатырмыз, билікті жиі ауыстырып кез-келген көшеден біреуді сайлап парламентке ғана басқартып,  әділ заң шығартып бақытты елге айналамыз дейді. Ал діншілер масһабпен бес уақыт намазды  бар халыққа оқытса болғаны, құдай жарылқап тастайды, бұл дүние деген жалған, бәріміз «намазхан» аталсақ, ақиретте ғана бақытты болуымыз керек дейді. Енді бір тобымыз қазақтың бәрі ана тілінде сөйлеп кетсе болғаны діннің, құдайдың да түкке керегі жоқ, біліммен-ақ текті елге айналып бақытты қоғам құрамыз деп жанталасып жүр.

Ал негізгі жазушы, ақын, ақпараттық жүйенің басында отырғандар қағаз бетінде қалған ғылымдық деректерді түгел меңгеріп, білімді аталып, ілімсіз дінсіз-ақ ақиқатқа көзіміз жетіп бақытты боламыз деген ұстанымды дәріптейді. Үш тілді меңгеру арқылы ақылдың, тәрбиенің, ар-ұяттың керегі де болмай, білім арқылы болашақтың қоғамын қалыптастырамыз деген оқымыстылар да басым көпшілік болып табылады. Негізінен қандай саяси топтардың, өздерін текті ұлтты құтқарушы атайтындардың да бар арманы, мүддесі ұлттың байлығын үлестіруші болуға, қазанның құлағын кім ұстау керек дегенге келіп тіреледі. Тіптен қолдары қимылдаса, аузынан сөз шықса болғаны ақша, мал, дәулетке келіп, мұның басында жүргендердің халықты тонап жатқанын дәлелдеуге тырысып, бар зұлымдықтың себебін солардың әрекеттеріне әкеліп тірейді де. Сондықтан мұндай қоғамдық ақылдың қалыптасуымен құдай туралы, жаратушының жаратылысқа қатынасы, өлім, үміт, қайғының шынайылығы мүлде көрінбей қалады да. «Кедей бай болсам ба, құдай болсам ба» деген үмітпен мақсаттылық қана ұлттық идея болып бекіп алған.

Мұндай жағдайда ел билеушілерге, билерге, дүние тапқыш талантты іс басқарушыларға бұқара халықтың үміт артып және көзсіз еліктеушілік пен тобырлық ақылдың орындаушысына айналып алады да. Ал енді аз ғана ат төбеліндей ел билеушілердің мұндай өзара келісімге келе алмай, халықты да түрлі азғындыққа, азаптарға да түсуіне себепші болып жатқандары ата дәстүрінен, ата-баба мұрағаттарынан, мирас болған діннен ашық бас тартумен өздерінің «зайырлы» қоғам құрдық дегендері алжыған қоғамның, дүние мастардың сипатын, қауымын қалыптастырғандарын әрине аңғара қоймайды. Неге десеңіз, біздердің өзіміздің ұлттық негіздегі ойшылдығымызды ұрлатып, әлемдік бір жүйемен басқарылуда тұрған «массондық» немесе «ібіліс ұрпақтарының жамағаты болу» деп аталған жүйеге байланып қалғанбыз. Әлемде қандай қалыптасқан «демократия», еркіндік деп аталған қағида шарттарды біздің ешқандайда бұзуға қақымыз жоқ деген ақылды тастап, білімге ғана негізделген жүйемен рухани тұрғыда басқарыламыз. Жоқ, біз исламдық мемлекетпіз десеңіз, бұл да көз бояушылық қана. Себебі масһабымыз, дін ғалымдарымыз ұят туралы, шариғат туралы мемлекеттен заң жүзінде қолдау алғанмен іс жүзінде оған қарсы әлемдік ортақ жүйені, «гендерлік теңдік», адамзаттың шексіз еркіндігі атты заңды бұзуға құқы жоқ. Бұл қағидалар қуатты күшті мемлекеттердің қадағалауында болып, мемлекеттің ішкі ата заңдарының күшін жойып, өздерінің, сыртқы күштердің ғана мүддесін, ықпалын жүргізіп отыруларымен де ерекшеленеді.

Шариғат дін парыздары бойынша;  әсіресе әйелкіндіктілердің жалаңаш жүру, орамалсыз жүру, әуретті жерлерін көрсетуге болмайды деген  міндетті парыздарды орындау түгіл ондай арсыздыққа тиым салуға да ұлықсат жоқ. Және жоғарғы мінберлерден ел билеушілер халықтың алдында ұлттың қамын ойлағыш, дәстүрлерін сақтауға қамқоршы болып есеп беріп мақтанғанмен, шын жүзінде бұндай ұлттың ерекшелік рухани құндылықтары ашық қудаланып, жазаланып, ал ойын ашық білдіргендерін түрмеге қамап, заңның құдіретімен бақытты қоғамды құрып жатырмыз деп өтірік айтудан арланған ел билеушіні көре алмайсыз. Неге десеңіз қазақ халқының 90 пайызы жындылық қаракетпен байланып «массондық», яғни ібілістің ұрпақтарының басқаруында тұруға негізделген европалық салтты ашық дәріптейміз. Енді бұндай қара күштердің ықпалында тұратын жүйенің негізі шариғатқа кереғар болғанмен, қазіргі таңда исламның өзі білім арқылы осы жүйенің ықпалында тұрағаны да сөзсіз. Ал бұл басқарылу жүйесінің ықпалы адамның ішкі еркіндігін жоюмен, өзін-өзі басқарудан, ақыл, естіліктен, саналықтан ажырап дүние ісімен байланған білім, ғылымның ықпалында болумен ерекшеленеді. Мұндай жағдайда жан ғылымын, адамзаттың рухани дамуға себепші болатын құдай ісін, хикметтерін діншілердің өз қолымен жалғанға шығару тәсілі де жалған ақпараттық  білім арқылы жүзеге асып отырады. Сонымен бұл ібілістің ұрпақтары арқылы орындалатын, рухани тұрғыда еркінен айрылумен, мәңгүрттіктендіру, ақылын аздыру, санасын жабумен құдайдың еркін танытпауға, жер әлемнің тұрғындарының тұтастай тозақтық жағдайға түсуіне апарып соқтыратын дінге, жаратушының үкімдеріне қарсылықтың жолы болмақ.

Жалпы адамзатты мәңгүрттендірудің, ақиқатынан ажыратудың негізгі тәсілі баспен сосын аяқпен, бой жарығын, зейнеттік киімін жоғалттырумен байланысты екені де хақ. Қырғыз жазушысы Шыңғыс Айтматовтың «Найман ана» атты кітабын оқығандар болса; бұрынғы замандарда қытайдың жуан-жуан тайпаларының түркі жерін басып алып, тұтқындарды қалай азаптап мәңгүртке айналдыру тәсілін баяндайды. Тұтқынға түскен адамның шашын алып, түйенің бас терісін бас киім қылып кигізіп күн астында бес күн ұстаса болғаны, ол тұтқын не өліп, болмаса мүлде ақыл-есінен айрылып мәңгүртке айналып, тек тамағын ғана беріп малдың соңына салып қоятын құлға айналады екен. Және мұндай құлдың өз аты түгіл барлық ақпараттық деректерді қайта есіне түсіру қабілеті жоғалып, кейбір қарсылықтарын жою үшін «Басыңа бөрік кигіземін» немесе «Басыңдағы киіміңді шешемін» дегеннен өлердей қорқады екен. Енді қандайда жаратылыстың жұбы, пары болу міндетті болмақ. Сондықтанда мұндай мәңгүрттенудің де түрлі дәрежелері бастың және онан пайда болатын бой жарықтың да есте сақтауға, естілікке, ақыл күшіне тигізетін әсері, әрекетімен байланысты болып, адамзаттың рухын мәңгілік ұйқыда ұстаудың да ібілістік өз жолы бар. Олай болса адамзаттың барлық рухани ақпараттық еркіндігі бастың тазаруымен, бас киімімен, жарық нұр зейнетімен байланысты ой өрісінің қалыптасумен, яғни бастағы төрт түрлі жын қуаттарының бір текті болып ақылмен басқаруы үшін белгілі кезеңдегі өлім сатысынан өтуімен, Ғиса пайғамбарымыздың мұғжизасына жалғанумен байланысты болары да хақ. Ал енді жасынан жалаңбас өсіріп, бас терісін көнге айналдырып қатырудан саналық өрісі де жетілмей, маңдай тағдыры тазарып басқарылмай, тылсымдық ақпараттық көздеріне жалғанбайды. Олай болса адам баласының естілігі жетілмей, таза ақылды ақпараттарды қабылдауға мүмкіндігі жоғалып, керісінше мұндай ақпараттардан жиіркену, қарсылық білдірумен қаны азып, жүректері жабылады. Яғни рухани мәңгүрттік қазақ ұғымында жетесіздік деп аталып, жетесіз адамға бас киімді кию қорқыныш, азап, қорлық болып елестейді. Және мұндай «массондық», «ібілістік» ақпараттық жүйеге жетілмей қалған аз ақылы байланып қалып, ең талантты дегендердің өзінде екі естілік пайда болып «гендірлік» теңдік, адам еркіндігі деген жалған ақпараттың орындаушысына айналып алады.

Сондықтан қазақтың ақ жаулықты, бөрікті болудың дәстүрлік сипатын ең жоғарғы ел билеушілердің, зиялы аталған ақсақал, білімді қатындардың өзіне естілікті насихаттап түсіндіру де,  орындату да мүмкін емес. Керісінше оларды бас киіммен қорқыту оңай. Бас киіммен бастың күнәлі ақпараттарын өлтіру, сана жарығын қалыптастыру деген өлімнен де зор қорқыныш болып мұндайға мәңгүрттенген адам баласының қорқынышсыз қарауы да мүмкін емес жағдай. Өз басым осы кісінің мұндай мәңгүрттіктің ықпалынан босауға еркі күшті деп, білімі асқан ғалым, ақсақалдық жасқа келгенге тәжірибе жасап көрдім. Оның өзінен-өзі әңгімелесіп отырып бас киімін жұлып алып, есіне түскенде қайта киіп әлекке түсіп, бірақ түбінде бұл қорқынышын жеңе алмай бас киімнен мүлде бас тартқанына куә болдым.  Әйелкіндіктілердің  қолын жалаңаштауға, төсінен құйрық шығарып қоюға құштарлығы да мәңгүрттіктің тұрақты белгісі болып және енді шалбар киіп тақымын, жыныс сызық орнын көрсетуге құштарлығы да ең төменгі мәңгүрттіктің хайуандық түріне жатады. Түркістан қаласында поезд тоқтап тұрған кезде нан сатып жүрген басында орамалы бар, етегі көйлегі бар, бірақ қолы жалаңаш үлкен жастағы кемпірге жолығып; халық наныңды көбірек алсын десең, дәретің, тазалық болсын, қолда білезік болсын десем; «Я ол оңай ғой» деп, сосын жең мүлде жабық болу керек десем; «Астапыралла» деп шоршып түсті. Мәңгүрттік деген осы болады, қандайда бір жағынан жақсы көрсетіп ең осал маңызды жерін қорғауды жабуды бәрібір қорқыныш қылып қояды. Осындай мәңгүрттіктің ібілістің «жұлдыздарын» күнде ақпараттық жүйеден мақталып, дәріптеліп жатуына да олардың қолдаушылары ақпараттың басшылары тажалдар болып табылады. Сонда ақпараттық жүйенің «Жұлдыздар отбасы» аталып, оның басшысының өзін ел басшылыққа ұсынуынан да оны қолдайтын  мәңгүрттік  топтың, қауымының бары жасырын емес.

Сол сияқты 6 айлық немеремнің де бас киімді жақтырмай арпалысқанын көргенде, мұндай мәңгүрттіктің қазақтың қанында тегінде әбден бекігеніне де көзім жетті. Енді нанбасаңыз өзіңізді бес күн бас киім шешпей барлық жерде жүріп көріңіз қандай азапқа түсетініңіз белгілі жағдай. Және қарсы жыныстың мұндай қылықтарына бей-жай тіптен сүйсіне қарайтын болсаңыз онда жетеңізден хабар жоқ, рұқыңыз өлі көп арсыздардың қатарындасыз. Демек бастың жыннан тазаруын, өлім сатысынан өтуден қорқатын әлемдік жүйенің мәңгүрттіктің құлы болғаныңыз да хақ. Сонымен қазақ қоғамының барлық ақыл беруші, зиялы, дін ғалымы, философ, психолог дегендері тұтастай мәңгүрттіктің ырқында болып, қара күштердің басқарылуында тұрғандары да хақ. Оған дәлел қазақ қоғамында барлық жерлерде, қоғамдық орындарда ар, ұяты бар мәңгүрт болмауға бас тартқандарға орын жоқ, айыпталып қудаланады да. Білім министрлігінің мектептерде жас қыздарға орамал тартуға тиым салудың өзінде осындай мәңгүрттік жүйенің көзсіз орындаушысы, тажалдың қызметшілері екендеріне дәлел. Болмаса ешқандай мемлекетте, жалпы азаматтық ғылымда да бас киімнің зияны, ақылды өсірмей кедергі беретіні туралы білім жоқ.

Ал ақылға сүйенбейтін, надандық білімсіздікті қолдаған ұлттың рухани біліміне қарсы болғандар мәңгүрттің өзі болмағанда кім болады? Енді мұндай мәңгүрттіктің қан тегі, ата шақуаты арқылы да ұрпақтан ұрпаққа ауысып отырады да, мүлде ұят, ұждан, ар дегенді қабылдай алмайтын адамзаттың тобыры пайда бола береді. Осындай саясаттың құрбаны болғандар жаппай семіздікке, қайғысыздыққа, хайуандық дәрежеге дейін түсіп, құдайдың да азабына ұшырауы, түрлі дерттермен, табиғи апаттармен азапталуы да қалыпты жағдай. Енді мұндай жүйенің ең зор зұлымдығы жанның өсуін, жетілуін қалыптастырмау, жанның ұйқы кезінде өзіне қуат алу еркіндігін яғни аян, түс көрудің қасиетін ұрлатумен белгілі болады. Мұндай кері ақпаратты жүктеген қандай жоғарғы дәрежелі дін ғалымы болсын аян, уахиға жалғанбайтын түрлі білімдерді, әдеттерді құлшылықтың маңызды істеріне айналдырумен айналысады. Оған қазақ елінің ғалымдарының інжілдің мұндай сырларын меңгеру түгіл атасының қалдырған мирасын да терістеп қарсылық білдірулері нақты мысал бола алады да. Сонымен жүректің тазаруы баспен жәнен аяқтың қуаттанып жерге жалғануы, табанның тамырының ұзарып өсуімен байланысты болатыны да хақ. Осы жағдайда мұндай қателікті түзеуге ата жолының киелі жер ошақтарына зияраттап, өлімнің сатыларынан өтіп жандарын тірілте бастауы мұндай мәңгүрттік жүйеге үлкен қауіп тудыра бастады. Сондықтан да мұны өсірмеу, жаншуды бірінші дін ғалымдары қолға алып, оны қазақ қоғамының негізгі білімді қауымының қоштап мақұлдап шығуында да астарлы сыр бар. Қазірдің өзінде жоғарғы ел басшылар масһаб білімнің, жалпы ислам дін тәпсірінің зұлымдық қателіктерін ашық түсінгенмен бірақ өздерінің ішінде орналасып алған мәңгүрттің елшілігіне қарсы тұра алмайды да.

Сонымен мұндай қоғамды қалыптастыру арқылы тек білімді меңгерумен таза ойды қабылдатпаумен білім арқылы оңай басқарылатын қауымдастық пайда болады. Және мұндай адамзаттың тобында мәңгүрттік яғни жалған ақпаратқа ақылын қазық қылып байлап қоюға, білім арқылы  түрлі қорқыныштарды ескіліктің қайғысына матап қойып, қандайда бір бұрынғы заманның бақыттылығын үміт қылып, әне жететін болдық, міне жететін болдық деп, хайуан сияқты тек ішіп-жемге негізделген рухани өмір тәртібінен, ойлау еркінен айрылған жетесіздікке түсірудің де ең оңай тәсілі. Бірақ қазақта; «Адамның басы Алланың добы» деген де бар. Олай болса бастағы маңдай тағдырына Алла тағала жақсы болуды, ақылды болуды, халықты игілікке жеткізуді жазып қояды. Және мұны өз нұрымен үнемі толықтырып жетелеп отырады да. Сондықтан жалпы халықтың, мемлекеттің белгілі жобасы, жолы, тағдыры болып, осындай жағдайда тағдырында арнаулы белгісі бар ел билеушілердің іс басына келуімен халықты заманға қарай қалыптасуға,  ғылымды, білімді, шаруашылықтарды меңгеруге жетелеп отырады.  Ал, онда неге мұндай тағдыры мықты басшылар қазіргі таңдағы қияметтік жағдайдан халықты азапқа салмай, ұлттың, халықтың рухани қуаттық ерекшелігін өз жолымен тауып шығудың жолдарын қарастырып ұсынбайды деген сауал туындайды.

Бұл жерде қазақтың «Бала бер, бала берсең сана бер, сана бермесең ала бер» деген нақылының сыры пайда болады. Мысалға біздің ел басшымыз тумасынан осындай тағдырмен, саналық белгілермен келгені де хақ. Сондықтан қазақ елінің аз уақытта әлемнен өз орнын табуға және еліміздегі сынаушы әрі халықты рухани арандатушы 24 түрлі қөзқарастардың керегін ғана алып, бүгінгі таңда әлемде танымал елге айналып үлгірдік. Бірақ еркек санасының жетілуі мен қалыптасуына бастың қорғалмаған жағдайында қиын және толық қалыптаса алмайтыны да анық. Құдай тағала мұндай жағдайда әйелзатына діл мен ақпараттық қуаттарды жазып, жерден үнемі қуатын толықтырып отыруға, әйелі азбаған ұлттың, елдің түбінде еркегінің де ар, ұяты қайта жетіліп, аяндарын жарының көмегімен алып, саналық қуатын жоғалта қоймауына жағдай жасап рахымын әйелдер арқылы жаратып қойғанды. Сондықтан төменгі сананың әйелдердің етегіне, қанының тазалығына, басының, әурет жерлерінің толық жабық болып, еріне қанына шарап және бойлық жарық қуатын бере алумен де қоғамға, ұлттың азбауына, ердің тазаруына тигізер пайдасы орасан зор болмақ. Бірақ біз әлемдік «гендерлік теңдік» (массондық) деген жалған ақпараттардың өз арамыздан шыққан білімді қауымның өкілдерінің іс басында, ақпараттық басқару жүйесінде отырған ібілістің ұрпақтарының қадағалуында тұрғандықтан, ел басымызға мұндай тақуа тоқалдар алып жұртқа көрсету де, жария өмір сүру де мүмкін емес. Және өзі басқарған қоғамда мұндай әрекетке өз қолымен тиым салынғандықтан, мұндай ел билеушілердің керісінше әйелдік теңдікпен, шайтан қатындарынан жалған ақпаратпен жүктеліп, қайта осындай жүйеге ақылдарының қамалуына тура келеді. Яғни санасыздықты былай қойғанда, үнемі жоғалып кететін жетені іздеумен ел тағдырына байланысты Раббымыздан жәрдем аян, уахи келгенде ойшылдық пайда болып, белгілі бір шешімдерді шығарумен ғана ел басқарушылық кереметтігі әшкере болып отырады.

Ал енді мұндай жағдайда тақуалық қылып, абыздық, сұлтандық, әулиелік жағдайға жетіп,  ел билеушілерге бағыт-бағдар беретін тура жолдамыз, құдайдың қалаулысымыз деп мақтан қылатын дін масһабымыз бар емес пе деп сұраңыз. Ең зұлымдықтың өзі осындай жалған ақпараттың ібілістің ұрпақтары болып, өз ағайындарымыздың арамыздан имам, ғалым, хазірет, теолог, философ болып іс басына келумен де байланысты деп біліңіз. Қандайда бір замандар болсын, біздің бұрынғы әулие аталған бабаларымыздың жазып қалдырған игілікке жеткізген білімдерінің арасына шала әулиеліктің араласып, иманға, тектің жетілуіне, құранға қайшы ақпараттарды енгізіп отыру қалыпты жағдай. Сондықтан Раббымыздан бұл білімді тазартып, жалғанын жойып, жаңадан құлшылық әрекеттерін заманға қарай қалыптастырып отыратын кітабын алатын елшілерді арамыздан осындай талантты пенделердің ішінен таңдайды да ерекше дарындылық сыйға береді. Сондықтан мұндай даналықты меңгергендер ғана жандары тірі болып, уақиға, кітаптарға жалғанып құдайдың өзінен ақыл алып отырады. Ал мұндай жағдайда бұл білімдердің жалғандықтары ашылып әшкере болып, өздері осындай жолмен жеткен атақ дәрежесінен айрылу қаупі туындағандықтан, керісінше мәңгүрттік қорқыныштың жетегінде кетіп, құдай ісін, жолын мүлде терістеумен тек тәпсірлік дайын білімге негізделген ақылға қақпан құрып, ойлауға ерік бермейтін ақпараттық соғысты басқарушылар осындай бастарын қорғай алмаған, аяқтарын тазартып, сабырлық дінді меңгермеген ел билеушілердің әрекетімен жүзеге асыра да біледі.

Мұндай жағдайда атақ дәрежелі қоғам өкілдерінің өзара бірігуі болып, сөз жүзінде керемет, аздаған ізгілікті ісімен мәлім болатын, тек анда-санда халықты ұйытып қоятын істермен ғана әшкере болып, ал ішкі мақсаты жанды өсірмей, адамзаттың рухани еркін ұрлап ойлау еркіндігіне жеткізбеумен айналысады. Бұл да мәңгүрттіктің білімге негізделген, жетілген түрі қазақ елінде өз мақсатына жеткені да хақ. Қазіргі ақсақал жасына келіп мықты тағдырымен құдайдың еркімен талантты аталғандардың білімнің бар саласын меңгергенмен, сол білімдерінің ақ қарасын ажыратуға мүлде шамалары келмей, бірақ мұндай негізсіз жалған ақпараттарды қабылдайтын қауымды қалыптастыруға арсыздық, ұятсыздық, «гендерліктің» көмегі де орасан зор болып, ондайлар енді мұндай жүйені өзгертуге, ар-ұяттылықты сақтауға құлықты емес, себебі белгісіз бір күштердің ықпалында, қорқынышпен байланып матаулы тұрады. Сондықтан қоғамда бұл қалыпты бақыттылық, еркіндік деген  осылай болу керек деген пікірді қалыптастыруға жан салып ақпараттық жүйелерден жалаңаш, ұятсыз қыз, қатындарды жұлдыз деп дәріптеуден жаңылар да емес. Ал мұндай қоғамда қалыптасқан жағдайдың тазалықты сүйетін ақылды адамдардың  өмір сүретін жерлеріне, жүретін жолдарына жаппай жарылғыш қойып, жанын жаралап жатқанмен бірдей. Екінші жағынан табиғаттың ақпараттық жүйелік заңын өрескел бұзып, жалпыға бірдей ләззаттану құралы болып, көптің көңілін табуға құлықты болған мұндай әйелзаттарының рухани  кемтарға айналуы пайда болады. Қарсы жыныстық қуаттың, кез-келген еркектің құлқынының құштарына айналып, әрбір әуретін көрсеткен қыз, қатындардың еркек көзінен қадалған сұқтардың қақпанына түсіп, жаны түнекке қамалып, азаттығынан, өз бетінше ойлау еркінен де мүлде айрылады. Жаны жетілмей солады. Еркектерді өзіне молырақ тартумен, таңдар көбейтумен айналысып кеткен барлық әйелзаттарында көз көрінбейтін ұстамалы, желөкпелік, мінезіне еге бола алмайтын қояншықтық, көкайылдық пайда болады. Ал мұндай жағдайда қанның азуымен бірге неке тұрғысында төсектен ләззаттану әйелдік қылығы мүлде жоғалады. Бақытсыздығын үнемі сезініп отырумен, бір жетіспеушіліктің соңына түсіп өкінішпен ғана өмір сүре бастайды. Өмірге ұяттылық қуаты мүлде жоқ сырты сұлу болғанмен ішкі дүниесі кемтар мәңгүрт ұрпақтар өмірге әкеле береді. Және қосыла сала ажырасудың да себебі осыдан пайда болады. Сонымен ұлттың ең маңызды саясатында мәңгүрттіктің ықпалына жегіп қойған ел билеушілердің де болашағы қараң болып тұқымдары жер бетінде мүлде қалмай жойылатыны да хақ. Бүкіл ұлттың болашағына осылай жарылғыш қойған, саясаттың құрбаны болған, қазақ елінде яғни рухани тұрғыда «экстремизмнің» жоғарғы дәрежесі қазақ елінде қалыптасқан деп айтсақ жалған емес. Ал мұндай жағдайда мәңгілік ел құрамыз деген де осындай «массондық», өзге елдердегі ібілістің ұрпақтарына ақпараттық еліктеушіліктен туындағыны да сөзсіз.

Неге десеңіз, қазақ халқының ең жоғарғы жетістігі де және ең үлкен қателіктерге ұшырап соғыс, аштықтармен, өзге елдердің отарлауына ұшырауы да ақыл туралы білімнің яғни жете мен сананың жоғарғы дәрежесін меңгерумен, діннің тура жолын қалыптастырумен де байланысты. Мұндай елде міндетті түрде ібілістің ықпалы да зор болып, сырттан салатын жалғандыққа толы білімін меңгеретін пенделердің арамыздан, ұлтымыздан көп шығуымен, өзіміздің дәстүрімізге, арамыздан шыққан елшілерімізге, олардың қалдырған білімі мен Раббымыздың заманға қарай ашық оқылатын аяндар жүйесіне, кітабына ашық қарсылық білдіріп өздерін тәңір, құдай қылып көрсетумен де байланысты қияметтік жағдайды сатып аламыз…(жалғасы бар)