Normal 0 false false false RU X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Обычная таблица"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-fareast-language:EN-US;}
(Жалғасы басы 1-3 бөлімдерде)
Жоғардағы тақырыптарда махаббат ұғымының 100 сипаттан тұратынын, оны 99 сипаты ар деп аталып, ал біреуі ғана адамзатқа ғашықтық, құмарлық, құштарлық, сүйіспеншілік, асықтық, т.б. сезімдер түрінде сыйға беріліп, адамзатқа өсіп-өнуге, қарама-қарсы жыныстардың бір-біріне деген көбеюге құштарлық сезімін, ықласын туындататын негізінен жанымен және рухымен бірге сыйға берілген құдайлық нұр болмақ. Осы арқылы ғана сол сезімдерді көбейтіп өсіріп, сосын тазартып дегендей белгілі ұлттық шектеумен құдайдың түрлі сынағынан өту арқылы толық махаббат қуатын иемденгенде Алланың жүзі аталып бізге дене — үй, жаннат мекені жән бұл тіршіліктегі өміріміз ұжмаққа айналу керек. Адам баласының күнәдан бастап жаратылып тәндік, яғни малдық қуаттық бейнесімен жындық, шайтандық қуаттарды жәндік, хайуан, онан адам кейпіне бірте-бірте жетілуі арқылы ғана адамдық-естілік болмысымызды қалыптастырудың осы махаббатты меңгерумен байланысты болатынын да білген жөн.
Енді бұл рухани негіздегі сырларды түсіндіре кетсек; Шайтандық қуаттар әйелдік «гормон» негізін және белокты құрайтын болса, жындық қуат негізінен еркектік гормон негізін бойын, қайраттылық, еркін құрайтын физикалық қуат болмақ. Жындық қуат еркектерде молынан және жуандығы болса, әйелдерде жіңішке әрі нәзік болған жыныстық қуаттық негіздерін қалайды. Жын қуатының негізін бейнелейтін ер, әйелдер жыныс мүшесі және соған қызмет ететін барлық ағзалар мен қышқылдар, сілекейлер болып табылады.
Соныменен бұндай сезімдік және қозғалыс ырғақ жындық қуаттарды тек неке арқылы өзара көбеюін қамтамасыз ету және тазартып әрі қарай тұтас адамдық болмысқа, жарық денеге айналумен толық жетілген адам болып біз жер бетінде махаббаттың толық сырын меңгерген ұжмақтық өмірден болашақтағы ақиреттік жаннаттық өмірдің бақшасын өсіре бастаймыз. Олай болса енді еркек әйел өзара рухани тұрғыда қуаттардың физикалық, химиялық, биологиялық түрде алмасуы болып сезім, жан қуаттарын, қандық сананы да өсіруді қамтамасыз етеміз. Бұл тұрғыда әйелден еркек жанына (қанына) физикалық өріс тұрғысында жандық қуат-шайтандық сезім қуаттарымен жүктелетін, алатын болса, ал рухани қуаттардың үш түрлі сипаты еркектен жын негізді ұрығы арқылы да өмір қабы, бойы арқылы да әйелзатына рухани қуат болып қосылу керек.
Міне осы тұрғыда ер, әйелдің өз ұлтының салт-дәстүрін меңгеру бой, тән, ас ішу, киім кию сияқты талай ғасырлар бойы тұрмыстық тәжірибеден пайда болған ата-аналарымыз көрсетіп кеткен үлгілердің маңыздылығы да да келіп шығады. Біздер баста қандай жас бала періште болып келгенмен бұл біздің ақыл-ой тұрғысында адалдығымыз, пәктігіміз болғанмен адамдық тұрғыда әуелі жәндіктен де әлсіз не ішіп не жегенін білмейтін тек қарны ашу, тоңу, қорқу, т.б. сезімдерді меңгере бастап сонан кейін хайуандай талай ақымақтықтардан ата-ананың тәрбиесі ішкі жанымыздың сұранысы бойынша адамдық болмысымызды жааман мен жақсы, ақ пен қара, пайда мен зиянды меңгеріп, сол бойынша шектен аттамай өмір сүргенде ғана әрі қарай жоғары дәрежелі періштелік, кісілік кемелдікке жете аламыз. Бұл тұрғыда әйелдер періште болып, ал еркектер кісі болып жетілген бейнесін табуы керек.
Ал бұл тек шындық яғни анау болмайды, мынау болмайды деген тыйымдар, ғұрыптар және дін шариғат қағидалары арқылы біз оны көмес, ғайып түрінде ғана қабылдай аламыз. Бірақ шын жүзінде қарасақ ешқандай адам баласы жер әлемде соншама азапқа түспей-ақ бақытты өмір сүріп жатқан жоқ па? деген іштен ойымыз сыбырлап, біздер де соларға еліктеп әйтеуір өмірдің бар қызық жағын алып қалуға тырысамыз.
Бірақ біздер махаббат деген ұлы сезімнің өте нәзік және асқан тазалықтан тән, рух, жан ғана емес онан да жоғары болмыс қозғалыс негізі ойдың да тазалығынан, жетістігінен, қуатынан құдайлық нұр «идеядан» тұратынын білмейміз. Сондықтан жақсы көрген, ұнатқанның, сұлулықтың бәріне ғашық боламыз да оны махаббат атап мүлде қателесетінімізді біле бермейміз. Махаббаттың таза нәзік сезімдерден тұрып және онда ұятсыздық, арсыздық, тұрпайылық деген мүлде болмайтынын, ондай жағдайда махаббат сезімі жоғалып құр ғашықтық қана қалатынын білген жөн. Сонымен Махаббат сана тазалығы, жанның білімімен де тікелей байланысты болмақ. Ал жанның қалауын білу үшін рухымыз таза, бойымыз жарық, ақыл-есіміз жетілген және қандай да бір тәндік, тұрмыстық азаптардан ада болуымыз керек.
Мұндай жағдайда әрине қарсы болып; «Ол мүмкін емес, өмірдің бәрі сынақтардан тұрады, бәрі бірдей жақсы болу да жалғандыққа жатпайды» деген сияқты пәтуалардың да болуы керек. Бірақ мұндай жағдайда тағы да дәстүрлік даналығымызға жүгінсек; «Қанағат қарын тойғызар, қанағатсыздық жалғыз атын сойғызар», «Сабыр түбі сары алтын» дегендей түрлі нақылдардың да әркімнің санасынан орын алуы да керек. Себебі нәпсі тек тұтынуға ғана бейімделгендіктен ешқашанда «Осы маған жетеді, артық болады» дегенді айтқызбайды. Әрбір байлық, жетістіктің де артында қажеттілік тұруы да хақ. Соынмен әрбір қажетті өтеген сайын ол тіптен көбейе де береді. Міне осы жағдайда махаббат қағидасын меңгеру яғни ар, иман, ұят, сабыр, қанағат, адал еңбек, ізгілік, мейірімділік деген махаббаттың тұрақты қызметшілері арқылы ғана біз шынайы түрде өмірге, ағайынға, сұлулыққа, әсемдікке өз бағасын беріп оған ғашық та бола аламыз.
Сондықтан кешке дейін ер адамға жүз рет сұлу әйелге ғашықтық сезімі оянып кешке қарай өз әйеліне қайта ғашық болуы да қалыпты жағдай. «Көздеріңді сақтаңдар» деп Раббымыз ескерткендей ғашықтық ұнатудың да біздің рухани естілігімізге, ішкі тазалығымызға да тәуелді болмақ. Міне осы тұрғыда қазіргі көптеген жан ұялардың жастардың бір-біріне ғашық болып, оны махаббат атап артынан ит пен мысықтай болып шаңырағы ортасына түсіп жатқан мұндай жұптар неге жыл сайын саны артып келеді? Бұл жағдайды қарапайым түрде түсіндірсек, онда ол сұлулық сезімнің тұрпайыланып, біздердің де тағыланып хайуандық дәрежеге жастық-мастық жаққа қайта оралып немесе мастығымыз айықпай есіміздің дамымай қалғанын да білдіреді. Осы тұрғыда мен «Сабыр түбі сары алтын» деген тақырыппен мақала жазғанмын. Сонымен 5 күн жалған деген осындай 5 түрлі сезімдік жарықтың қараңғылықтан «жалған-шайтаннан» болып, бұл сезімдерді тазартып меңгеруді жарыққа шығарудың намаздарын біз қате түсініп, барлық өмірді осы 5 күнмен өлшейтін әдет тапқанбыз. Әуелі негізгі бұл жалған сезімдердің пайда болу сипатына аз ғана мысал бере кетейік.
Сонымен әрбір адам баласында нәпсілік; әйелде сезіммен яғни көру арқылы түрлі өзіне ұнамды жағына қызығумен (байлық, атақ, қуатық, т.б.), ал еркекте түйсік арқылы білген білімі, өмір тәжірибесі арқылы осы маған дұрыс-ау деген жағдайда ғашық болады. Бұл жағдайдан ендігі ересек болып жан ұяны ұстап отырғандар да жастықтың буымен ақымақтықтан да әрине өткен болар.
Сонымен әйел мен ер рухани тұрғыда жын мен шайтан бірін-бірі малдық (ақша, қуаттық) тұрғыда ұқсастығын тану арқылы қосылуға, көбеюге деген құштарлық болып арасында әлсіз болса да алған тәрбиесі, жанның да кейде қарсылық, кейде мақұлдауымен адамдық болмыстың да өзін көрсетуде болып, көбею, ұрпақ сүю, т.б. сезім, түйсіктер аралас түрде ер мен әйел бір-біріне ғашық болады. Бұл ғашықтық енді екі жақтың да жасынан алған тәрбиесіне, рухани тазалығына да және екеуінің де малдық жыныстық (мысық, ит, жәндік) жағдайына да тәуелді болмақ. Бұл тұрғыда қызғаныш та, алдау да, бір бірінен хайуандық ләззат (анал, орал, т.б.) іздеуімен, бірі-бірі осындай тұрпайы тұрғыда хайуандық қажетін өтеумен де артынан бала сүйіп, ортақ дүние жинап, әйтеуір көпшілік халықтың санын қалыптастырумен өтіп жатқандар да жеткілікті.
Ал енді жанның ғашықтығы ол жасынан қызда; «Қырық үйден тиым» болған жағдайында жан қуаты қан және сүйек майының да тазалығы, бойдың толықтығына тікелей қатысты болып мұндай жағдайда қыздар жаны арқылы ғашық болып, ол енді бөлек ерекше жағдай болмақ. Ал ер азаматтардың бұл тұрғыда бастапқы құдайдан аманат жаны арқылы ғашық болуы өте сирек болатын, тек жасынан дәстүрін жетік меңгергенде болмаса, негізінен рухани тұрғыда жындық қуаты арқылы ғана ғашық бола алады. Сондықтан мұндай «Ләйлідей» ғашық болып босқа өлуді де қазақ дәстүрі, даналығы құптамайды. Абай атамыздың «Әйел сүйсе сен де оны сүй» деген даналығының құпиясы да осындай жағдайда еркектің өзіне рухани тұрғыда ұнаған әйелді ғашық қылып, оның жанымен сүйген құшатарлығына жауап беруді адамдық махаббат деп ескертеді. Еркектің мақсаты қалайда әйелді жанымен ғашық қылса ғана ол оның қандайда бір жамандығын да көрмейді, көргенмен елемейді, кешірімді де болады, қалайда сол еркекпен мәңгі болудың жағдайын жасайды. Қазақ дәстүрі де осындай жағдайға да құрылған. Сонымен жанның ғашықтығы немен байланысты? деп сұра. Жан сөзбен, сөз қуатын сезінумен сөз, көру арқылы да арқылы ләззат алумен байланысты. «Абай жолында» Мұқтар Әуезов атамыз бұл сырды Абай атамыздың Тоғжанға қалай ғашық болуы ардағы сөзден, әңгімеден рахат, ләззат алуы арқылы қалай ғашық болғаны жақсы суреттелген. Осындай бір-бірін жанымен сүйгендер бәрі бірдей өмірде қосыла бермейді. Себебі жандар ұқсас болғанымен рухани тұрғыда да қайшылықтар мен тағдырлық қайшылық тылсым сынақтары болу да сөзсіз. Бірақ ондай жандар қосылмаса да өмір бойы жүрегінде сақтап тек бір-біріне кектенуі де болмай, қашанда жақсылық тілейді.
Ғашықтықтан махаббатты меңгеру де көңіл тазалығының, тақуалықтың да сынағы. Мұнан өтпеген, өтпейтін адам баласы болмайды. Бірақ көп жағдайда ғашықтықтан аса алмай махаббат атты бәйшешек бақшасына кіре алмай жемісін, дәмін тата алмай да өтетіндер көпшілікті құрамақ. Және сопылықтың да тек ғашықтық, сүйіспеншілік сезімдері арқылы жырланудың да мәнісі сұлулыққа әйел арқылы яғни әйелдің тәндік сипатын емес жандық тазалығына, нәзіктігіне, пәктікке ғашық болу арқылы ЖАРҒА ғашық болу ұғымы пайда болады. Ал әйелдерге даналыққа, еркектердің кісілік, адамгершілік парасаттылығына ғашық болу арқылы ғана түп негіз құдайға ғашық бола алады.
Енді бір нақты болған уақиғаларға жүгіне отыра, қазіргі кездегі отбасы, жан ұялық мемлекетіміздің ішкі құрлымы мен оның өзара басқаруға, меңгеру жағдайларын талқылып көрсек. Көп жасағаннан емес көпті көргеннен сұра,-деген дана қазақ. Осы тұрғыда бір көпті көрген үлкендік жасына келген кісінің осы заманға берген көзқарас пікірін сол қалпында беріп көрсек;
—Кеңес үкіметінің қазаққа бергені де көп, ал кейбір өзіміздің азғындығымызды сол кеңес үкіметіне жаба салу, ол сылтаудың бірі. Егер кеңес үкіметінің саясаты қазаққа мүлде жат болса, қаншама ғұламалар, ғалымдар шығып, өндірістер дамып, біздер әлемдегі білімді және рухани тұрғыда да сауаттылығымыз аса жоғалмаған елдердің қатарында жүрмес едік. Маған да ауылдағы қарапайым баласын оқытпақ түгіл күнін зорға көрген, шаруаның от басынан шығып, үкіметтің есебінен оқып, ел қатарына қосылуға, талай жұрт қатарлы қызметтер атқарып, өнерлерді еркін меңгеруге мүмкіндік берді сол кеңестердің одағы. Ал қазіргі заман талабымен, европадан алған еркіндіктердің үлгісімен ондай дәрежеге жету мүмкін емес. Және сол замандарда әйелдеріміз дәл қазіргідей азып, ұрпақтарымыз мүгедектікке, жастарымыз мәңгүрттікке ұшырамаған еді. Көше, мекеме мәдениетіне қатаң талап қойылып, мейрамханаға, көпшілік орындарға, оқу орындарына жалаңаш-жалпы кірмек түгіл, қазіргі тырысып тұратын «джинса» шалбарымен де кіруге ерлерге де ұлықсат бермей, ал көшеде жастарға ойына келгенін істетпейтін еді.
Мұғалімдеріміз оқушының алдында қазіргідей жын-шайтан бейнесінде болып, ал әйел затына орамал тартуға ешқандай мекеме де мектеп те тиым салмаған. Сондықтан да қазіргі уақыттағыдай бірі дінмен, бірі үкіметпен қудаланғандай әдет-ғұрып, салт-дәстүрімізді де толық жоғалта қойған жоқпыз. Кейіннен ғана жат жұртқа деген сағынышымыз басым болып, еліктеушілікке түскен өзіміздің қазақи «әйелдік» жіңішке мінезіміздің басымдылығынан көруіміз керек. Әйтпесе көрші өзбек елі мен түркімен елі қайта сол уақытта діндерін мықты ұстап отырды емес пе? Дінді тек намаз оқу деп түсінетін кейінгі араптар жақтан келгендердің саясатынан, барлық жақсы үлгілі ұлтық рухани болмысымыздың, адамгершілік әдеттердің арасына сына қағып, ақырында дұрыс дінді де, тілді де, сөзді де жоғалтып ала жаздап, құдайдың рахымымен енді ес жинап келеміз. Сол кеңес үкіметінде қызмет жасап, шаңырақ көтеріп, бала өсіргеннің бір менмін. Үкімет маған арақ іш, тіліңді өзгерт, жат жұрттың әдетін, даңғаза у-шуын меңгер деген жоқ. Орыс тілін меңгеру алда болғанмен қазіргідей мәңгүрттенген жоқпыз. Әдебиетіміз қазіргі замандағыдай тоқырауға түскен жоқ. Қазақша қандай жазушының еңбегі бар кітапханадан еркін алып оқыдық, бір-бірімізбен оқып жарыстық. Керісінше жалқау болма, ұрлық қылма, білімді тегін меңгер деп, денсаулығыңды тегін түзе деп, бар есікті ашып мүмкіндік жасап қойды. Дұрыс меңгеріп, игере алмаған тағы өзіміздің қазаққа тән жалқаулығымыздан ғана.
Қазақтың рухани байлығына қасірет орыстан емес, өзіміздің ішіміздегі ел басқарған, мәдениет саласындағы сатқын, жарамсақ ағайындарымыздан келді. Үкімет қана асырау керек деген пиғылдан, жұмысқа барып кешке дейін ойын ойнап, әңгіме айтып айлығым жүрсе болды деп азғындыққа түскесін, Құдай осылай болсын, енді өздерің адам болыңдар деп еншісін ажыратты. Сол кеңес үкіметі ыдырағаннан кейін әйелдеріміз базаршыл, еркегіміз қазаншыл болып кеттік емес пе? Менде сол қиындық-қыспақтарға түсіп, білім де, тәжірибе де жайына қалып, кімде Алланың берген қасиеті бар, сол жақсы табыс тауып, жағдайын түзеп, ал қуларымыз көбірек қарпыған заман болды. Ол кезде жат жұрттың әдеті де дүниесін тасыған қалталармен бірге келіп, бұрын жалаңаш жүрмек түгіл ер адамның алдында шалбарлануға қысылатын, ұялатын әйелдеріміз енді өздерінің әйел екенін де ұмытып қалған заманға тап болдық емес пе? Қазанның қақпағы ашылғасын бәріміздің де ұятымыз кетіп, ақша деп жатып, ақша деп оянып, әйтеуір елден қалмай дүние жинайтын жарысты да көрдік.
Қойшы әйтеуір бұл науқан да саябырсып, мешіттер салынып, халық әйтеуір рухани байлықты да ескере бастаған уақыттар болатын. Сонан шаңырағымыз мықталып, енді шалқып өмір сүруге кәсіптің де көзі ашылды, тек ерінбей жұмыс істесең болды деген жайбарақаттықпен бірге бір көңілде мазасыздық пайда болды. Үйге келсем бір нәрсе жетпейді де тұрады. Соған байланысты әйелдің көңілі секемшіл ғой, қанша жыл отасқан жарына не болды?- дегендей мазасыз сұрақтар болып, арты кесе-шәйнектің шылдырына да ұласып кеткен уақыттар да болды. Сонда не жетпейді? Жардың төсегі де суып бара жатқандай. Сонан кейде жалпы халықпен, көпшілік көліктермен жүргеннің де көп пайдасы бар екен. Көпшілік арасында кездесетін орамалын тартып, етегін жапқан әйел затын көрсем, соған бір әзіл айтып, сұхбаттасқым келетінін іштей байқадым. Менің мұндай рухани тығырыққа, сезімдік күйзеліске түсуімнің басты себебі де оттың басы ошақтың қасында екенін іштей ұққаннан, енді үйдегі қамқоршымның етегін жабу қиын болмағанымен, орамал мәселесі ұзаққа созылып, әйтеуір дұрыс шешімін тапты.
Сонан кейін ғана жоғалған махаббатымның үйде жүргенін шаңырақтың жылуы кіріп, көңілге бір жайлылық шуақ әйелдің нәзіктігімен, сыртқы періштелік сипатымен пайда болатынын түсіндім. Бұл да маған құдайдың берген бір нығметі шығар, әйтпесе қазір жұмыста да, көшеде де, үйде де әйелдің түрлі әлсіз болғанымен, шайтан ұя салып, қара қуатпен көздің майын жейтін, сұқтандыратын көріністерден қаралай еркектің сезімдік қуатты сақтайтын без еттері де өліп, түйсікті қабылдайтын құлақтары тілініп, қабілеті де, ұрығы да азып жатқанына әйелдеріміздің өздері себепші болып, сонымен үрім-бұтақтарына балта шауып жатқанын білер ме? Әйел затын Інжілде нанмен, балықпен астарлап суреттеген Ғиса пайғамбарымыз. Әйел періште, еркектің несібе азығы. Ет тазалығын қалыптастырушы тұзы және ана сүтінің баламасы ақ уызбен, үмінімен қамтамасыз етіп отырушы анасы десе де болады. Ал әрбір жақсы, көркем нәрсенің шама, шегімен пайдаланбаса түбінде адам баласы әлсіз, жақсы өмірден де жалығатын қасиетіміз бар. Сондықтан есі дұрыс еркектің қараңғылықта ұстап түнде де көруге болмайтын әйел мүшесінің көрнісінен қаралай жиіркенішін тудырып және оның білімін, жаман жақтарын да шайтан есіне салып тұрса үйіндегі зайыбынан да безіп, некелі төсектеріне қырау тұрып, әйелдік қасиеттің аяқ асты болған заманында өмір сүріп жатырмыз.
Қырықтан асып ақылы толған еркекті әйтеуір бір рухани өлім, яғни ескі күнәлі болмысының өліп қайтадан жаңғыруы киелі рухтың енуі де күтіп тұруы сөзсіз. Сол өлімнен қайта тірілу де немесе әрі қарай азып, құдыққа құлау да әйел затына тәуелді. Сондықтан аталарымыз «Ауру астан, дау қарындастан» деген. Рухани өлімнен, ордан шығармау амалының одан сорақысы білімді, ғалымдарымыздың жалпы дәрігер қауымының надандықтарында. Әйел затының басынан қанымен бірге еркектің ұрығының да иісі шығып, тамақ арқылы балалардың, күйеулерінің ішектеріне құрт түсіп жатқанын білмейді. Қарапайым ғана «натрий мен хлордың» өнімі адамнан иіс болып шығып тұратынын тапса, әйел басынан адам ағзасына қауіпті иістің шығатынын білер еді. Сондықтан қазақта әйел бас киімін жаулық деп атайды. Әйелдің басы ашық болса адамзатқа басты жау сонан нәр алады. Ал шалбар киіп, еркек құсап өсірген қыздың да қылығы, ойлау жүйесі, нәзіктігі өзгергесін еркектік геннің көбеюімен және балтырдағы сүт бездері тілініп, хлордың қалыптасуымен сүттері ашып, ол төске ісік болып байланып немесе құйрық майларға аюларда болатын қоңыр майлар пайда болып, адам аулаушы аюларға айналғаннан одан пайда болған ұрпақтар да, некелескен ерлер де өмірінің соңы бәрібір қайғы-қасіретпен аяқталары да даусыз.
Алғашқы белгілері басталып ұшырап та жатыр. Құдайдың құдіретінің де негізгі қаруы нәзіктікпен, әсемдікпен, жұмсақтықпен әлемді түрлендіреді. Әйелдерден нәзіктік кетсе қасиетінен жұрдай болып, тозақта шырқырап жатса, онда еркектердің қара басы жанатқа кіріп, үміттенгеннен не пайда, не бітіреді? Жаннатымыз да сол әсем, періште әйелдердің қылығымен, жұбайларымызбен ғана көрікті. Ай жоғалса көп ұзамай күн де сөнетінін ұмытпағанымыз жөн. Кезінде аталарымыз тайпалық өмір сүрген заманында осындай белсіздік жұртына тап болып, ерекек балалар әлсіз, болмаса мүлде туылмай төсектерінен безген заман болған. Сонда жаратқанның ескертуі келіп, бүкіл бақсылар, емшілер жиналып, ала арқанды керіп қойып бір-бірімен қатыстырмай емдеу шараларын жүргізіп, халықты жаппай қырылудан аман алып қалған. Адамзаттың ақылдылығынан соншама бас киім, аяқ киім ойлап табылған жоқ, керісінше аспанның жерге жақындап «құс шөлдеген» деген жұт болған. Адамдар ыстыққа шыдай алмай тек киім арқылы ғана жан сақтаған екен. Сол заманнан қалған әдет Қазығұрттың төбесіне бұлт келсе әйелдер басын қымтап жаба бастайды екен. Осыдан барып қазақ әйелдерінің де, қыздарының да жалаңбас жүруі үлкен айып болып есептелген. Құдайдың нығметімен адамзатқа берілген діні арқылы ғана білімнің пайда болатынын шайтан мүлде ұмыттырып, керісінше енді ғылымды табиғаттан адамдар өзі үйреніп алдыға келіп, тегіміз маймыл-деп, мақтанға айналдырдық. Құранға жүгісек адамзаттың жүрегі бұрын қойдың жүрегіне ұқсас болып, кейіннен ғана осындай жүрекке ие болғанымызды білген ғалымдарымыз, керісінше адамның қылығынан маймыл, доңыз, хайуан, т.б. басқалар пайда болатынын білер еді.
Еркектің өмір жасы әйел жасының ұзақтығына, әйелдік қуатына тәуелді екенін біздердің оқыған білімімізде әлі зерттелмеген. Енді осы жалаңаш жүру әдетіне тағы сынақ келді. Ол киелі кітаптар мен пайғамбарлар ескертулерінен «Шығыстан әлемді жалмайтын от шашқан айдаһар келеді» деген. Сол ыстық от сәулесі Жапон елінен басталып, жерге жұтылып, күнмен бүкіл әлемге тарайтынын, күннің жерден, теңіз бетінен нәр алатыны әлі ғылымда белгісіз. Адамзатқа қасірет себетін терінің күйік ауруы күтіп тұр алда. Қазақтың еркіншіл, европашыл, орамал тартып, етегін жапқандарды жауындай көріп және «жұлдызбын» деп арсыздық, дінсіздікті дәріптеушілерге алдымен осы қасіреттің келетіні сөзсіз. Сонда ешқандай адамзат білімінің, жаратқанның құдіретінің алдында қауқарсыз екендігі дәлелденеді де құдайын іздеуге құранда ескерткендей; «Адамдар топ-топ болып ислам дініне кіруге жарысады» деп қайырды «момын» шалым…(жалғасы бар)
Ата жолы жазбалары мен ата дәстүрінің насихаты, кітаптары және құран телогиясы мен Ясауи діни жолымен, қазақ әулие-әмбилер аманаттарымен танысқыңыз келсе мына сайтқа кіріп көріңіздер; http://btk.atazholy.local/
