Бас жаралған, мойын төмен,
Қарашы, дене біткен ретіменен.
Істің басы- ретін танымақтық,
Иман білмей тағатты қабыл демен.
Байтасов Т.К. жеке блогы
Адам ойы дүниеге ауған шақта,
Көңіл құсың ұшады шартарапқа.
Түрлі үнді жанға құйқылжытар,
Жүректі тербеп әнімен оятпаққа.
Ақындар махаббатты жырға қосып,
Киесін махаббаттың қойды тосып.
Ғашықтық, асықтық, құмарлықты,
Махаббат құдайлық нұр дейді жосып.
Үлкеннің жанын жас көп ұға алмайды,
Ақыл айтсаң сөзің тергеп кіналайды.
Үлкен мен жастың қиялы екі бөлек,
Жындылық кісілікті жыға алмайды.
Осы жарық дүниені де және оның барлық тұрғындарын да жаратушы иеміз жер бетіне түсірген барлық табиғи адамдық қасиеттерді несібе қылып арасына шашып жіберіп осы «инстинкт-қасиеттерді» (сезімнің аңғарымпаздығын, ақыл-ой алғырлығын, өзін-өзі тану танымдық дарындылығын) ақылын жетілдіру арқылы рухани жүктерді қабылдап, меңгеріп жанды тазартып өсіру үшін ізгілікті дінді меңгеру арқылы өзара жақсылыққа жарысып маған жақындайсыңдар деген.
Жер сатты деп ел басын жамандамақ,
Үйреншікті ойбай ғой бастан аяқ,
Шайтандардың әрекеті жала жаппақ.
Өзін-өзі көрсету жан ашыр боп,
Тектілігін сақтаған қазақтай-ақ.
Қазіргі таңда әлем халықының бар білімінмен бірге олардың салтын, әдетін және өткен шақ қателіктермен қоса ақылға айналдырып алып, ал ақылымыз ұлттық жан-діл негізі ата дәстүрмен ғана өлшенетін, жалпы ақыл туралы білімді мүлде зиялы қауым ескерусіз қалдырғандықтан ата заңымыз бар, дінде еріктілік деген заңымыз бар, ал шында оны қорғауға әлемге үлгі болып отырған ел басшымыздың өзі шарасыз әлде әрекетсіз.
Әйелмен құның өлшенер,
Құдайдан кейін сол шебер.
Бақытты сен де болмайсың,
Әйелің сорлы болса егер.
Жоғарыда жалпы құлшылықты ұғыну арқылы әрбір істің, әрекеттің өз ортасын тауып себебін, салдарын меңгеру үшінде оны жете ұғына білу, ішкі сырын, мақсатын, жалпы жаратылыстық мәнін пайымдай білу керек. Ал мұндай қабілетке біздер өзімізді-өзіміз тану арқылы ғана жете аламыз. Біздер көп жағдайда білім арқылы барлық жаралысты, қоршаған ортаны, қоғамды да пайымдаумен, солай қабылдаумен білімді ақыл деп түсініп, ал шынында ақыл қуатының қандай болуға тиісті екенін және біздер өзгенің бәрін танып ұғынып пайымдауға шамамыз жетті дегенмен, өзіміздің кім екенімізді, қандай мақсатпен жаратылғанымызды, ішкі жан дүниеміздің жағдайын түсінбейінше біз мұндай біліммен адасу мен түрлі азғындықтарға, ауруларға, қайғы-қасіретке ғана душар боламыз.
Әр нәрсенің өз отаны,
Бар болмақ киім, отауы.
Адамзаттың бар отауы,
Зейнеті жарық қоршауы.
