( Жалғасы, басы1;- 8;-ші бөлімдерінде)
Normal
0
false
false
false
RU
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Обычная таблица";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}
Сонымен адамзаттың көместік жағдайдағы бейнесі екі жиіліктегі жаннан және рухтан тұрып, бұл рухани болмыстың заттық сипатында тән, ал рухани сипатын «дене» деп атаған дұрыс. Жан ақпен – жарықпен байланысты болса, ал рухани өріс жер бетіндегі барлық жаратылыс нәрселерімен байланысты болмақ. Ал адамзаттың негізгі болмысы «АДАМДЫҚ» болса, кеңістіктегі тұрақты орынмен және адамдық, денелік сипаты ағаштың жарыққа айналған зейнетінен және оны қоршап тұрған өрістік сипаттағы жеті түрлі бақшадан, ақыл сөз өнімінен құралып, шайтан да, жын да және екі түрлі еркектік, әйелдік адамдық бүкіл періштелік болмыс та осы орыннан, бақшадан өз орындарын алып, біртұтас бүкіл жаратылыс періштелерінің қасиеттік сипаты адам денесімен және көңілге байланған армен бейнеленбек.
Абай атамыз; «Жайнаған туың жығылмай, Жасқанып жаудан тығылмай, Жасаулы жаудан бұрылмай, Жау жүрек, жомарт құбылмай, Жақсы өмірің бұзылмай, Жас қуатың тозылмай, Жалын жүрек суынбай, Жан біткеннен түңілмей, Жағалай жайлау дәулетің Жасыл шөбі қуармай, Жарқырап жатқан өзенің Жайдақ тартып суалмай, Жайдары жүзің жабылмай, Жайдақтап қашып сабылмай, Жан біткенге жалын жай, Жақсы өліпсің, япырмай!» деген 92 санмен белгілеген астарлы насихатпен «Ж» таңбасына мән беріп,
«Сөз түзелмей ел түзелмес» деп аталарымыз ескерткендей, сөзімізді қалай түзейміз, елімізді ұлттық сана-сезімімізді (ділімізді) қалай түзеуге болады? Бұрынғы замандарда дініміздің өркендеп, қазақ халқының өркендеп, ең үлкен рухани байлығы болған және тура жолдың да негізгі қағидасы; «Сахабаларыма еріп тура жолда болыңыздар, оларға жақсылық жасаңыздар, олардың әдеттерінің жолын ұстаныңыздар. Болмаса өтірік айтушылар көбейеді.
Түс ілімін аса жақсы білген жан
Сонан соң бәрін жорып, сезіп жүрген жөн
Түс жорудың түрлі-түрлі түрі бар,
Ей, ақылды ер, ұғып түгел біліп ал.
Түс жайлы
Адам өмірінің едәуір бөлігі ұйқымен өтетіні белгілі. Күні бойғы қауырт жұмыстан шаршап келіп, тынығайын деп көсіліп жатып көз ілген сәтіңізді немістер «Тәтті ұйқы — тамақтан кем емес» деп суреттесе, күрдтеріңіз «Ұйқы – қорғасыннан ауыр, қанттан тәтті» деп сипаттайды. Ал сөйтіп жатып аңдаусызда шошынып, «Үрейлі түс көргенше, ұйықтамағаным артық» деп түріктерше тұрып кетуіңіз де, жоқ әлде «Жаманның жан рахаты – ұйқы» деген қырғыздардың танымына басып бүркеніп жата беруіңіз де өз қалауыңыз.
Арыстан бапқа түнетіп,
Түркістаннан тілетіп
Ғайып ерен қырық шілтен
Тұрсын деп сені күзетіп.
Сәуле Әбілдаханқызы«Ұят өлді. Оны жерлеуге ешкім келмеді…»
Содан бері ұяттың қайда жерленгенін іздеп жүрмін…
Сіз білмейсіз бе?
Ұят қайда жерленген?..
Дәулетті болу бүгінгі ұранымыз
Мал жинағыш болыпты қыздармыз,
Бай болу, бақыттың жолы ма екен?
Әлде кедей осы заман қоры ма екен?
Осы кезге дейінгі көптеген жазбаларымда, және арнаулы кітап түрінде де қазақ сөз өнерінің майталмандары болған философ ағайындарды сынаумен келгенім де рас. Бұл менің оларды жек көргенім емес, керісінше дін болсын, басқа барлық ғылым-білім саласы болсын кімнің дұрыс, кімнің бұрыс екенін айыратын әділ қазы болуға тиісті философия мектебінің өкілдері болу керек
Құран- Алланың біздерге көрсетіп қойған, Алланың көркем сөзі. Ал әрбір аяттыың орнын белгілеген сандар жүесі растығынан хикметінен белгі болып табылады. Құраның араптарға түсірген яғни арап тіліде мағлұм болған насихаты арап елдері үшін өз ара сұхбат құру мен философиялық пайымдаулардың шегін белгілейді. Бірақ, құранды арап тілінде оңайластырып үгіт түрінде түсірдік деген аяттар бар. Олай болса құранды арап тілінен тікелей оқығанмен, насихаты ғылымдық сыры түсіндірмейтін өз-ара ұқсас аяттардың құпия сырлары ашылмайды. Бұл аяттар өзге және жан ғылымынан нақылдары, сөз байлығы қалптасқан елдерге аударылу арқылы ғана және әрбір 100-жыл сайын сөз атауларының ұғымдарының өзгерумен арап тіліндегі атау сөздердің жаңадан мағыналарының ашылып отыруымен де ерекешеленеді. Мұндай ғылымен айналысатын философиялық сөз ғылымын меңгерушілердің де дарындылғына байлансты болады. Сондықтан арап жұртынан философтар сұхбат білімін жетілдірген даналар шығуы да мүмкін емес.
