«Баста жаратылыс сөз болған, сөз құдайда еді. Құдайдан сөз нұр болып бөлінді»-деп түсіндіреді Інжілде, ал құранда Раббымыз; «Алла бүкіл әлемді шындықтан жаратқан» дейді. Сөз шындықтан, ал шындық жаратушының ойы – таза ақылдан яғни ғылымы мен кереметінен жаратылғаны да хақ. Адам атамызға атау сөздерді, әлемдік шындықты үйретіп, онан пайда болған жаратылыстың қасиеттеріне ат қоюды бұйырып, Адам атамыз жаратылыстың нәрселеріне ат қойып шығып, өзінің ең жоғарғы ақылды жаратылыс егесі екенін барлық періштелердің алдында дәлелдегенін баяндайды құранда. Сондықтан әрбір қасиеттің, қозғалыстың, тектің ішкі сыры, үні-зайыры болып, сол үнді танып, анықтап, оған ат қоя білу адамдықтық жалғасы, ғылымды меңгерудің, ақылды жетілдірудің, әулиелік, даналықтың белгісі болып табылады.

    «Құранның мүлде шын екенгі айқындалғанға дейін әлемдегі және өздеріндегі белгілерімізді жедел көрсетеміз. Расында Раббыңның әр нәрсеге куә екендігі саған жеткілікті емес пе?» (41-53) Құран әрбір пенденің жүрегінде кітап (нейрон) түрінде болса, жартылыстық барлық жанды жансыз нәрселерінде Алланың рұқы, аят үкімдері яғни тағдыры барын білген жөн. Сонымен биыл қазақ елі қияметтік сағаттың 4-ші жылына аяқ бастық. Әрбір жарты жыл сайын ел билеуші мен жалпы қазақ қоғамының құдайдың ашық ескерту белгіліріне аян, уахи , түрлі азап, ажалдармен, сынақтармен сыналып және табиғатпен жаратылыстағы  ерекше құбылыстармен жауап беріп жатқанымен ел билеуші зиялы, білімді қауым өкілдері ашық қарсылық білдіріп құдаймен білім таластырып әлемдік «Армеддегондық» , арсыздық салты дәріптеуден қайтар ойлары жоқ. Қазақ дәстүрін ұстануды алға қойдық дегендері екі жүзділік тұрғысында, сөз және әр түрлі шоу, ойын-сауық қойлымдар түрінде ғана болғандықтан еліміздіегі қияметтік жағдайдың айдан-айға ауырлап келе жатқанын, және оның  бір жағы экономикалық дағдарысқа ұласып жатқанын білген жөн.

    Адамзат әлемнің барлық жанды жаратылыстарының ең жоғарғы дәрежедегі бейнеленетін қуаттар жүйесінің көшірмесі, әрі барлық қозғалыстардың ақылмен басқарылатын бірлігінің орны болып табылады. Алланың өзі сипатының ешқандай қарсылығы жоқ және 3 түрлі дәрежесі болып және барлық қарсылық қуаттарының 4-ші тұрғыда  бір тұтас тәңірлік жүйемен басқарылумен; «Алладан басқа тәңір жоқ» деп атаймыз. Және жер әлемнің 6 күнде жаратылуымен байланысты, әрбір жанды жаратылыс нәрселерінің 5 қуаттық жүйеден тұруымен 6-шы тұрғыда Алла болып, аятта; «Үш кісі сыбырласса; сөз жоқ, төртіншісі, әлбетте бестің алтыншысы Алла. Тағы бұлардан аз, я көп тіпті қайда болса да әрине Ол, олармен бірге болады…»(58-7) Олай болса, Алланың тәңірлік сипаты жұптық тұрғыда «БІР» болып, сондықтан аятта; «Алла деңдер Рахман деңдер бәрібір..» деп ескерткен. Және «Ол» сипаты жұптық тұрғыда; 2;4;6;8;10.. т.б. барлық жаратылыспен бірге өмір сүреді де адамзат үшін; «Мен-Маған» құлшылық қылыңдар деп ескерткен Раббымыз.

    «Не іздейсің, көңілім, не іздейсің? Босқа әуре қылмай, шыныңды айт. Шарқ ұрып, тыныштық бермейсің, Сырласарлық, бермен қайт. Абиыр, атақ сол жанда-Кімді көп жұрт мақтаса. Ол мақтаудан не пайда, Көп мақтауын таппаса? Көп Тәңірі атқан мақтай ма, Ол Тәңірі атқан болмаса? Жоқты-барды шатпай ма, Көптің өзі оңбаса?…Жұрттың бәрі сөз сатқан, Сатып алып не керек? Екі сөзді Тәңір атқан-Шыр айналған дөңгелек..Мен ақылдың құлы емес, Шын ақылға зорлық жоқ. Антұрған көп пұл емес, Өлім барда қорлық жоқ. Өмір, дүние дегенің Ағып жатқан су екен. Жақсы-жаман көргенің Ойлай берсең у екен.» (Абай ата)  Өзінің көңілімен-ұжданымен сырласа алатын, «төртеуі түгел»; «Екі сөзді Тәңір атқан-Шыр айналған дөңгелек.. тағдырлық «Шар»-ды, яғни шеңбер-күн, чакраның ортасында қосу белгісімен тоғыз «кісілігін» төбеден алған, төрелігі жетілген үлкендер, ел билеуші, зиялы қауым, дін ғалымдары бар ма қазақта?

 «Күллі адам баласын қор қылатын үш нәрсе бар. Сонан қашпақ болу керек; Әуелі-надандық, екіншісі-еріншектік, үшіншісі-залымдық деп білесің. Надандық-білім-ғылымның жоқтығы, дүниеде нәрсені оларсыз біліп болмайды. Білімсіздік хайуандық болады. Еріншектік-күллі дүниедегі өнердің дұшпаны. Талапсыздық, жігерсіздік, ұятсыздық, кедейлік-бәрі осыдан шығады. Залымдық-адам баласының дұшпаны. Адам баласына дұшпан болса, адамнан бөлінеді, бір жыртқыш хайуан қисабына қосылады. Бұлардың емі  халқына махаббат, ғалам халқына шапағаты, қайратты, тұрлаулығы, әділет ісінің алды –артын байқарлық білімі, ғылымы болсын…Ол білім, ғылымы құдайға бағынумен, ерумен, құлшылығымен болсын. Ғылым әуелі ғалами (әлемдік жаратылыстық) ғылымға ерумен бағыныштылықта болсын. Яғни құдай тағала бұл ғаламды жаратты ерінбеді, келісімменен, хикметпенен кемелділікті бір жолға салып жасады, сіздердің ісіңізде жақсылыққа негізделіп және оған арқа сүйерлік шеберлікпен болсын. (Абай ата өсиетінен)

Қазіргі таңда қазақ елінің сырттан қарағанда мемлекет заңына бағынған, көп ұлттардың басын біріктіріп ұстап отырған, әлемге татулықтық, бірліктің үлгісін көрсетіп отырған ел болып саналамыз. Сондықтанда шаруашылғы, өндірсі дамып жетілген елдердің өзі қазақ мемлекетінен үлгі алуға достық қатынаста болуға құштарлық тантуларында да осындай адамдық  тартылыс заңдылығы бар. Бірақ өзімізге әлем жұртының емес ата –баларымыздың ақыл-ойлық дәрежесімен қарап, сынайтын болсақ; яғни рухани жағдайымызды іштен, төменен қарап бақылағанда,іштей іріп, заңмен бекітілген шегелердің шіріп, ашық теңізде ескексіз, желкенсіз басқарусыз келе жатқан, түбінде желдің айдауымен бір тасқа соғылып быт-шыт болып қирайтын кеме сияқтымыз.

Жаратушымыздың адамзатқа түсірген барлық кітаптары негізінде пайда болған діндердің негізгі мақсаты; адамзаттың бақытты өмір сүріп, жер бетінің барлық тіршілік әрекетінде Алла тағалалық (Аллалық әлемді тұтас баураушы емес) яғни жаратылыс әлемнің ішкі сыры, зайыры болған (метафизикалық қарсылықсыз қуаттар жүйесі) өзіндік сипатына ұқсас халифалық, басқарушылық қадірін, рахметін меңгерумен, яғни құдіретті қолының қызметшісіне, сүйікті құлына, белгілі бір дәрежелі қанатты періштесіне айналумен нәтижеленеді.

   Жаратушымыз әлемді шындықпен яғни даналықпен, ақылдың жоғарғы дәрежесімен, сөздің қуаты, білімнің үні- ғылым арқылы жаратқанын құранда, киелі кітаптарда ескертеді. Ал дін ғалымдары; «дінді ақылдан жоғары», деп мұндай аяттарға қарсылық жасап Аллаға да ортақ қосады. Қандай да дін құлшылығы, адамзаттың мәдениет өркениеті  ақылдың қуатын біліммен, намаздық, тіршіліктік амалдармен өсіріп, байытып өркендетуге ғана бағыталған жағдайда, адамзат бақытты өмір сүруге мүмкіндік алады.

               «Хақиқат келді сөзсіз негізсіз нәрселер жойылады» деген Раббымыз құранда. Шындықпен шынның арасында хақиқат тұратынын, ал хақиқаттың шындықты айыру мақсатында Алла тағала тарапынан түсетін ерекше хикметті білімі, белгілері хабарлары екенін, «ата жолы және аққу сұңқарлар» атты тақырыппен баяндап жатырмыз. Әлемдік тұрғыда; Аруақ Алланың жаратып, бейнелеген шындығы, ғылымы болып, ал оның кітапқа, тағдырға айналған бейнелері, адамзаттың өнімі- ғұмыр кітаптары, қол-бала періште, қанаттары, жанның көлігі болып саналды. Қазақтың ұғымында ғана жан ғылымының сырлары нақылдармен, насихатармен сақталғанда; Алланың хақтығы, растығы дәстүрімен бекіп, намаздық амалға айналған тура жолдың ірге тасын дін ғалымдары, діншілер, білімді қауым өкілдері ел билеушілерді айдап салып, халықтың санасынан өшіріп, қызылбастық елдің орта топтық дін салтын енгізіп, ақылдарымызды қазыққа байлап, енді тек заңмен ғана жүріп, ойлану еркін, жігерін жоғалтқан мәңгүт елге жаппай айналып алғанымызды несіне жасырамыз?